Spring naar inhoud

‘t Oude Bosch

 't Oude Bosch - Wijnjewoude - 5 kilometer

 

Deze wandeling is te combineren met de wandeling op de Duurswouderheide (8 km). Tussen de beide wandelingen is een verbindingsroute (witte paaltes) van anderhalve kilometer.

Oude bomen, muggen van nu

Het is te warm voor de Duurwoudsterheide, dus we gaan naar Het Oude Bosch dat ten noorden ligt van de heide. Ik heb gelezen dat er op de heide nogal wat adders leven. Ik heb een haat/liefde verhouding met slangen. Eigenlijk hoop ik er nooit een tegen te komen maar eigenlijk ook weer wel, op gepaste afstand dan, zodat ik het dier rustig kan bekijken. Zouden ze ook in Het Oude Bosch zitten? De wandeling begint met een zandpad en we volgen de gele paaltjes. De eerlijkheid gebied mij te zeggen dat ik in het midden van het zandpad loop, meer speurend naar mogelijk in de zon liggende slangen dan dat ik oog heb voor het bos. Maar ik zie er niet een en mijn aandacht verschuift.

Nu zie ik hoe mooi het zonlicht valt door de bladeren. Hoe bomen lijken te zweven omdat ze met hun stam verdwijnen in varens. Ik ontdek een merel, schrik nog weleens van wat geritsel in de bladeren maar verbaas me dan over het dennebos dat aan de rechterkant verschijnt, donker zo als het hoort. Ik speur naar reeën maar kan me tegelijkertijd niet voorstellen dat ze tussen de dicht opeen staande dennen passen.

freulevijver

Aan de noordkant van Het Oude Bosch is de freulevijver. Het is een oude pingoruïne omzoomd door berken, beuken en de lijsterbes. Rond 1880 is het landgoed aangelegd door de familie Lycklama à Nijeholt voor houtproductie en de vijver maakte onderdeel uit van het privépark. De jonkvrouw vergrootte de vijver rond 1900 en liet een theekoepel bouwen zodat haar familie en gasten daar konden verpozen en tevens konden varen. Het informatiebord met tekeningen van dames in elegante jurken uit die tijd maken het niet zo moeilijk je er een voorstelling van te maken.

We laten het verleden los en worden al gauw ingehaald door het heden, een huifkar met een aantal mensen die het gebied op deze manier verkennen. De paarden hebben er aardig de gang in en stampen langs ons heen.
Een man met de fiets aan de hand, komt uit een doodlopend pad. Hij vraagt ons of wij nog iets bijzonders gezien hebben. Hij wel. Hij gaat op de bagagedrager zitten en neemt er zo te zien de tijd voor. Hij komt hier veel vaker en heeft vandaag een orchis gezien. Hij heeft een lange broek aan en een shirt met lange mouwen. Wij niet en we worden opgevreten door steekvliegen en hupsen van het ene been op het andere daarbij regelmatig slaand met onze armen. We nemen daardoor te vroeg afscheid van de man.

de paden op de lanen in

Langs de lange lanen, die dan weer door het bos lopen en dan weer langs een weiland, liggen lange boomstammen klaar voor een verdere bestemming. We slaan een smal pad in met aan weerszijden hoog gras. Het slingert en staat in schel contrast met de lange lanen die prima werken voor het oriëntatiegevoel. Dat raken we nu geheel kwijt. Leuk is het wel zo’n pad, het is verrassend omdat je niet om de bocht kunt kijken.

Er moeten hier heel veel vogels zijn, het is tenslotte een oud bos. Roofvogels, uilen, bosvogels en zangvogels maar het is bijna midden op de dag en het is warm, zeg maar heet. Het is er het verkeerde moment voor. Het is zeer de moeite waard om Het Oude Bosch nog eens te bezoeken want het staat ook bekend om z’n vele soorten paddenstoelen. En als we dan niet meer zo hoeven te rennen vanwege steekvliegen ontdekken onze ogen en oren vast meer planten en dieren. Een ree, een vos, eekhoorntjes, melkzwammen, heksenboleet, vlinders, adders, vleermuis, gaai...

informatie 't Oude Bosch

Het Oude Bosch ligt tussen Wijnjewoude en Bakkeveen. Het is een gemengd bos met pingoruïnes en aan de noordkant een niet toegankelijk moerasgebied. Als je vanaf Wijnjewoude komt en richting Bakkeveen gaat, kun je de auto kwijt op de parkeerplaats links van de doorlopende weg. Volg de gele paaltjes. In het bos kun je wandelen, fietsen en ook de huifkar is een trouwe gast. Aan de andere kant van de doorlopende weg ligt natuurgebied Duurswouderheide en een oud kerkje met een kerkhof. Bij de freulevijver kun je in de ‘natuurlijke’ theekoepel zitten, varen op het water is er echter niet meer bij.

geschiedenis 't Oude Bosch 
Het Oude Bosch is op oud hooiland aangelegd rond 1880 door adellijke families uit Beetsterzwaag en Bakkeveen. De familie Lycklama à Nijeholt legde het gebied aan voor houtproductie, zoals dat bijvoorbeeld ook gebeurde met het Katlijker Schar bij Katlijk. Kenmerkend zijn dan ook de lange, rechte lanen. Het gebied is nu in beheer bij Staatsbosbeheer en er vindt nog steeds houtkap plaats.

Adelaarsvaren
Deze varen komt veelvuldig voor in bossen waar de grond zanderig en voedselarm is. De dikke zwarte wortelstok kruipt onder de grond waaruit de bladeren zich ontrollen als veren. Als de driehoekige bladeren zijn uitgerold zij ze wollig behaard maar dit verdwijnt als het blad is uitgegroeid. De hoogte van de varen varieert van zo’n 80 centimeter tot wel 4 meter als ze in lichte bossen staan en gesteund worden door takken. 
Als de bladsteel wordt doorgesneden ontdekt men een dubbele adelaar. Hieraan dankt de plant zijn naam. Maar er is meer: als de wortelstok dwars doorgesneden wordt vormen de vaatbundels de letter “C” van Christus. Het zou hierdoor komen dat heksen de plant meden en dat schaapherders, om hun kudde te beschermen tegen het kwaad, een kruis maakten uit de middennerf van de varen. Maar de Adelaarsvaren zelf is ‘het kwaad’, het is namelijk een giftige plant die o.a. door schapen wordt gemeden. 

paddenstoelgebied
Net als in het verderop gelegen natuurgebied Mandeveld bij Bakkeveen is Het Oude Bosch rijk aan paddenstoelen. Er zijn honderden soorten gevonden, de één nog mooier dan de ander. Amanieten, Boleten, Bovisten en in de herfst Eekhoorntjesbrood, Berkenzwam en o.a. Koningsmantel. Het is een hele klus voor een leek om thuis te raken in de wereld van zwammen maar ook zonder kennis kun je genieten van deze wonderen van de natuur.

Wandeling ‘t Oude Bosch
Met verhaal, kaart, foto’s en achtergrondinformatie.
Wijnjewoude, Friesland 5 km.

‘t Oude Bosch

Karakteristieken
Gemengd bos, pingoruïnes,moerasgebied.

Bijzonderheden
Freulevijver .

Grootte
191 ha.

Ligging
Gemeente Opsterland, tussen Wijnjewoude en Bakkeveen.

Toegankelijkheid
Vrij wandelen in het bos.