Wijnjewoude, Friesland - 8 km.
Deze wandeling is te combineren met de wandeling in 't Oude Bosch (5 km). Tussen de beide wandelingen is een verbindingsroute (witte paaltes) van anderhalve kilometer.
Duurswouderheide in herfsttooi
Vorig jaar in oktober hebben we heerlijk gewandeld op de Duurswouderheide, genietend van de verschillende landschappen en de talloze paarse paddestoelen in het groene mos. Er werd toen flink onderhoud gepleegd en een aantal paden was scherp ingesneden door tractorbanden. Er werd een enorme bult gemaakt aan de westkant. We zijn benieuwd hoe het er nu uitziet.
We parkeren de auto bij het mooie 13e eeuws kerkje dat aan de weg tussen Wijnjewoude en Bakkeveen staat. We lopen eerst terug naar de weg en slaan rechts af, daarmee de witte paaltjes volgend. Het is een eind lopen langs de met klinkers betegelde weg. Fel geel gekleurde bladeren geven de route een feestelijke kleur. De herfst is al goed ingezet.
groen tapijt
Dan duiken we het bos in, een lange laan met beukenbomen aan weerszijden. De paarse paddestoelen die hier vorig jaar rijkelijk in de met mos begroeide berm stonden, zijn niet of nauwelijks meer aanwezig. Half bedolven onder bladeren vinden we hier en daar nog een kleintje.
Het lichtdoorlatende loofbos gaat over in naaldbos, dat ons donker tegemoet treedt. Het is een spectaculair gezicht. Onder de bomen is een kleurenvariëteit aan groen te bekennen. Mossen in licht- tot donkergroen geven het idee alsof de grond bekleed is met een dik tapijt. Het wit van een flink beschimmelde paddestoel straalt ons tegemoet en verovert daarmee een plekje op de filmrol.
grote stille heide
Na het weilandje met koeien komen we aan bij de heide. De bruin/gele kleuren van de heide zijn een streling voor het oog. Rust. Schapen grazen in het midden van de heide waarin vele waterdobben liggen. Midden door de heide ligt een pad maar wij kiezen ervoor langs de rand te lopen en pakken hier de blauwe paaltjesroute op. Om de heide heen staat een draadhek, met stroom!
Het is zondag en er zijn vele wandelaars. Mensen met honden, wandelgroepjes en een enkele wandelaar genieten van het nazomerweer. We lopen om het gebied heen en als we aan de zuidkant zijn zien we hoe groot de heide zich voor ons uitstrekt richting het noorden. In tegenstelling tot vorig jaar moeten we nog een klein stukje door het bos voordat we weer bij het pad langs de heide komen. Dat is niet erg, nu komen we vlak langs een vennetje waar we even heen lopen. Het ziet er leuk uit maar er is niets te beleven, we horen of zien geen vogel.
wandelaars versus kerkgangers
Het drassige tractorpad van vorig jaar is nu goed te bewandelen en we naderen de bult die vorig jaar in opbouw was. En natuurlijk nemen we het pad omhoog. En dat is niet voor niets. We lezen dat de bult gemaakt is van de afgeplagte heide van het natuurgebied. Dat vind ik nu leuk. Het uitzicht is goed vanaf deze hoogte, Je kunt nu de dobben zien waarvan de grootsten een naam hebben. Rechts is het Haulespoor zichtbaar. Het was een belangrijk, droog karrespoor tussen Haule en Wijnjewoude omdat de rest van het gebied nogal nat was.
De laatste kilometer slingert langs de heide en mondt uit in de laan die naar het parkeerplaatsje leidt. Het kerkje komt net uit en kerkgangers zoeken al pratende hun weg naar de auto. In een stoet van auto’s met netjes geklede kerkgangers, rijden wij met wandelkleren en wandelschoenen de laan uit nagenietend van een heerlijk middag wandelen.
informatie Duurswouderheide
Het prachtige natuurgebied Duurswouderheide wordt sinds 1949 beheerd door Staatsbosbeheer. Er is parkeergelegenheid bij het kerkje dat gelegen is aan de weg tussen Wijnjewoude en Bakkeveen. Behalve het informatiebord bij de parkeerplaats zijn er op het terrein diverse borden met leuke informatie te vinden. Er zijn voldoende bankjes aanwezig. Je kunt verschillende routes lopen. Wij hebben voor een combinatie van de routes gekozen. Langs de heide loopt ook een fietspad en een ruiterpad.
geschiedenis Duurswouderheide
De ijstijd heeft hier haar sporen achter gelaten. De dobben of pingo’s zijn hier mooie voorbeelden van. Het was een gebied met rivierdalen en zandruggen. Op de droge zandruggen woonden mensen, die het bos kapten en akkers aanlegden. Er werd turf gestoken uit het veen voor verwarming in de koude perioden. De afgeplagde heide werd gebruikt voor huizen en om de grond vruchtbaarder te maken. Vanaf 1880 was de familie Lycklama à Nijholt eigenaar van de Duurswouderheide en het daaraan grenzende ’t Oude Bosch richting het noorden.’t Oude Bosch werd gebruikt als landgoed, de heide werd verder ontgonnen en als akkers gebruikt.
Bergeend (tadorna tadorna)
Bergeenden leven langs kusten in duinen, in kwelders en polders, langs de grote riveren en rond het Ijsselmeer. Zolang het maar een modderige ondergrond is met voldoende slik om daaruit het voedsel te halen zoals slakken, wormen en schelpdiertjes. De bergeend jaagt zijn prooi op door in ondiep water met zijn poten te trappelen. Gek genoeg zien het mannetje en het vrouwtje er nagenoeg hetzelfde uit: rode snavel (bij mannetje met knobbel), kop en hals zwart, de veren zijn wit met bruin en zwart terwijl over de borst een oranjebruine band loopt. In april/mei broedt de bergeend meer landinwaarts in konijnenholen, afvoerpijpen of dammen en schuren. Als de kuikentjes geboren zijn worden ze naar open water geleid. Daar verzamelen zich dan alle kuikentjes uit de buurt en worden als oppas een aantal volwassen bergeenden aangesteld. De meeste bergeenden vliegen in het najaar naar grote ruiplaatsen o.a. op de Duitse Wadden.
