Spring naar inhoud

Brandemeer

Brandemeer, Oldelamer, Friesland - 6 km.

Wandeling rond de Brandemeer

Soms moet je gewezen worden op een natuurgebied omdat het anders aan je aandacht ontsnapt. We zijn in de Weerribben en de Rottige Meenthe geweest zonder in de gaten te hebben dat de Brandemeer onderdeel uitmaakt van deze schakel van natuurgebieden met verbindingzones richting het Lauwersmeergebied. Een goede suggestie van een vogelaar die we graag opvolgen.

Via Echtenerbrug en Langelille rijden we richting Oldelamer, naar de informatiehut aan het Blokploegpad. De ANWB-paddestoel (nr. 252680) laat zien dat langs de Brandemeer ook het fietspad naar Rotstergaast, Joure en Heereveen loopt. Het fietspad wordt onderbroken door een pontje over de Tjonger.

weren en ribben

De wandeling is te volgen via de rode paaltjes en leidt ons door het laagveen-  en moerasgebied. ‘t Is niet bepaald geweldig weer om te wandelen maar de lichte motregen die we voornamelijk voelen als we tegen de wind in lopen, zorgt wel voor een prachtig zachte rilling op het wateroppervlakte van de in de luwte gelegen bladstille petgaten.

De weren en ribben zijn kenmerkend voor een laagveengebied en verschilt daarin niet van De Weerribben en de Rottige Meenthe. We staan stil bij het oude sluisje waarvan er hier vroeger tientallen bestonden om zo de turf naar buiten de polder te kunnen vervoeren.

watervogels in de herfst

Er is veel water en dat trekt grote groepen watervogels aan die hier overwinteren en broeden. We zien zwanen, eenden, meerkoeten en we horen smienten met hun kenmerkend fluitend geluid. Het riet wiegt zacht en melodisch in het zuchtje wind dat langs de pluimen strijkt.

Het is duidelijk dat de herfst is ingezet. Een enkel bloemetje doet zijn best om nog een beetje kleur aan dit gebied te geven maar grote grijze pluizebollen maken zich nu op om hun zaadjes via de wind te verspreiden. Verdroogde bramen hangen als bruine trosjes in het laatste groen aan de struik.

De paden worden omgeven met riet dat onderdeel uitmaakt van het verlandingsproces. Indien de petgaten niet regelmatig opgeschoond worden vinden op den duur de wortels van berkenbomen en elsen een vaste bodem en zou het gebied langzamerhand veranderen in bos.

nieuwe kijkhut

Als we om het meertje, dat het verste weg ligt vanaf het beginpunt, gelopen zijn, wacht ons een lang, recht pad. Hoog riet aan onze linkerzijde maakt dat we geen zicht hebben op wat er achter ligt. Dat geeft niet, we hebben al een goed beeld gekregen. We gaan over het bruggetje en nu loopt het pad langs de weg. Het pad is verhoogd, dus het uitzicht is weer terug.

Uiteraard gaan we naar de uitkijkhut die hier staat. Het berkenpaadje naar de kijkhut kleurt al behoorlijk geel en blaadjes dwarrelen langs, of via, ons naar beneden. Het is een nieuwe kijkhut, de oude is geheel afgebrand. Veel watervogels zien we niet. Het lijkt wel of ze zich achterin het gebied verzameld hebben. Zou ik ook doen met dit weer, een beetje gezelligheid opzoeken.

De wandeling eindigt bij het informatiehuisje. Dikke plakken modder en gras is in de profielen van onze schoenen geperst. Na wat heen en weer glijden op het hoge gras om de ‘natuur’ de laten waar ze hoort, gaan ook wij op weg naar de gezelligheid. Niet, zoals de vogels buiten, in het water, in de regen. Maar binnen, lekker nagenieten met de foto’s,  de haard aan en een kop hete thee.

Informatie Brandemeer 

De Brandemeer is een laagveen- en moerasgebied en ligt tussen Oldelamer en Munnekeburen in en ligt ten zuidwesten van Wolvega. Je kunt vrij wandelen over wegen en paden. Er wordt uitdrukkelijk gevraagd hier niet vanaf te wijken in verband met rustverstoring van overwinteraars en broedvogels. Het gebied is, net als de Rottige Meenthe, in beheer bij Staatsbosbeheer. Het is mogelijk om de wandeling van de Rottige Meenthe uit te breiden met de wandeling rondom de Brandemeer. Dit is dan zo’n 15 kilometer in totaal. Deze route wordt aangegeven. Bij het sluisje is een picknickplaats.

geschiedenis Brandemeer 
De Brandemeer is ontstaan in de 19e en 20e eeuw door turfwinning. Vele sluisjes in de vaart, allemaal eigenaar van een veenboer, zorgden ervoor dat de turf naar de polder kon worden vervoerd. Later werd een groot deel cultuurgrasland. Aan de oostzijde ligt het oorspronkelijke Brandemeer, nu een oude zandwinningsput. In 1968 werd dit meertje aangekocht door Staatsbosbeheer terwijl in de 70-er jaren vanwege de ruilverkaveling de rest van het natuurgebied in handen kwam van Staatsbosbeheer. 

Ecologische Hoofdstructuur (EHS)
Er is een tijd geweest dat natuurgebieden op zichzelf stonden. Een gevolg daarvan was dat bepaalde planten en dieren uitstorven door de geïsoleerdheid van deze gebieden waardoor de biodiversiteit terug liep. In 1990 werd begonnen met de EHS. Doel van de EHS is het vergroten, verbinden en verbeteren van de natuurgebieden, die uit zowel land als grote wateren zoals de Waddenzee bestaan. Soorten die in de natte verbinding thuis horen zijn de otter die te vinden is in De Weerribben en de grote vuurvlinder die aanwezig is in de Rottige Meenthe. Om de dieren de kans te geven over te steken naar een ander natuurgebied zijn bijvoorbeeld wilduittreedplaatsen aangelegd aan de oevers van de Tjonger zodat het verdrinkingspercentage van dassen en reeën sterk is afgenomen.

bramen (Rubus fruticosus)
De gewone braam of bosbraam groeit onder allerlei omstandigheden in het bos of aan de bosrand. In duingebieden groeit de braam vaak nabij duindoorns die handig gebruik maken van de humus die wordt gevormd door het bladafval. Bramen vinden we ook langs spoorwegen en bermen. De bladeren hebben stekels aan de onderkant en ook de stengels hebben flinke stekels. De plant wordt zo’n anderhalf tot drie meter hoog. In juli en augustus bloeien de bloemen, wit of roze waarna de vruchten ontstaan die eerst groen, dan rood en tenslotte donkerblauw/rood worden. De vrucht wordt gegeten maar ook wel gebruikt om wol rood te verven. Rupsen van de Witvlakvlinder gebruiken de blaadjes van de braam terwijl de braamsluiper zijn nest van takjes maakt in deze struik met doorns.

Wandeling Brandemeer
Met verhaal, kaart, foto’s en achtergrondinformatie.
Oldelamer, Friesland 6 km.

Brandemeer

Karakteristieken
Open water, hooiland, veengebied, moerasbos.

Bijzonderheden
Natuurgebied met weidevogelgebied waar o.a. grutto, kievit en wulp leven.

Grootte
450 ha.

Ligging
Tussen Oldelamer en Munnekezijl, ten zuidwesten van Wolvega.

Toegankelijkheid
Vrij wandelen over paden en wegen.