Spring naar inhoud

Lendevallei

Lendepolder, Helomapolder, Wolvega, Friesland - 5 km.

Op avontuur in de polder

Pa gaat vandaag mee. Hij is eerder in dit gebied geweest en weet waar we de auto kunnen parkeren. Aangekomen bij het toegangsweggetje meldt een bord dat de Lendevallei nu bereikbaar is via de Domeinenweg. Wij hebben geen idee waar die Domeinenweg is en pa heeft dit weggetje altijd genomen dus dat zal nu ook wel lukken. We stuiteren op en neer en van links naar rechts als pa zijn auto zigzaggend om de kuilen heen probeert te sturen.

Normaal gesproken zou je hier de spoorlijn oversteken en de auto langs de weg kunnen parkeren. Maar nu moet de auto nog voor de rails geparkeerd worden. Geen wonder dat men tegenwoordig via een andere weg naar de Lendevallei geleid wordt, de dubbele overgang is onbewaakt. Het is het eerste obstakel dat door eigen handelen ontstaat.

achter de windmolen 

Aangekomen bij het eerste klaphekje nemen we de grasroute rechts daarvan. De route voert ons over een verhoogd graspad langs ruige velden en bossages. De route staat niet goed aangegeven. Aangekomen bij een oud sluisje weten we niet of we rechtdoor of linksaf moeten. Dan maar linksaf een stukje het bos in. Wanneer we over een plank een slootje moeten oversteken en weer rechts gaan komen we tot onze verrassing bij het zelfde sluisje uit.

Inmiddels is het wandelnetwerk Fryslân aangelegd. De route bevat knooppunten: 88, 57, 58, (55 voor de uitbreiding) en 56.

Dan maken we een kapitale fout. We lopen met de Linde aan onze rechterzijde naar een windmolen. De route gaat weliswaar naar links maar we zijn zo als altijd nieuwsgierig. Nog steeds horen we de snelweg omdat de wind onze kant opstaat. Recht voor ons is een weiland, slechts van ons gescheiden door een prikkeldraadje dat wat slap hangt. In de vogelhut hebben we de route op het bord bekeken en we denken dat het mogelijk is om via het weiland bij een boerderij te komen om zodoende uiteindelijk via de andere kant van de Linde terug te lopen.

We zeggen nog tegen elkaar dat we er wel een avontuurlijk tocht van kunnen maken, gemakshalve om ons schuldgevoel over het passeren van het prikkeldraad te sussen. Aan de grond kunnen we zien dat hier regelmatig vee loopt. We denken dat we zo de Linde wel een stukje kunnen volgen maar na zo’n 200 meter kunnen we niet verder. Besluiteloos staan we te overleggen. In de verte zien we een boerderij en denken dat we daar wel kunnen komen en dan via... en zo ... Vooruit dan maar.

wild

Het veld is bijna onbegaanbaar te noemen zo is het stukgetrapt door koeienpoten. Het is zwaar lopen en het zweet staat ons in de nek. De boerderij komt steeds dichterbij maar ook koeien die verderop staan en  al is het een ander weiland, een dicht hek is nergens te bekennen. We komen dichterbij de koeien en dan zien pa en ik een stier. Op het zelfde moment ziet hij ons ook en stoot een geluid uit dat mij niet vriendelijk in de oren klinkt. Eerlijk gezegd raak ik lichtelijk in paniek. Ik wil hier weg maar durf niet meer terug te lopen omdat ik bang ben dat de stier ons achterna komt en dan kunnen we geen kant op.

Ik steek het weiland dwars over op weg naar bosjes de anderen geen gelegenheid gevend tot overleg. Ze volgen gelukkig wel, zij het gedwee en licht geërgerd. Bosjes, greppeltje, bosjes, een weiland en weer bosjes met een bredere greppel met water erin. Ik spring er overheen en doe een dringend schietgebedje naar boven dat we alsjeblieft zo weer terugkomen bij de windmolen waar we ons zo vies vergaloppeerd hebben. Mijn schuldgevoel wordt er niet beter op als uit de bosjes drie reeën wegspringen. Nog een lang weiland terug naar de Linde, door wat struikgewas heen en gelukkig daar is de windmolen. Pas als we het prikkeldraadje weer over zijn gaat mijn hartslag weer langzaam naar normaal.

Een uur heeft deze escapade geduurd en het is niet bruikbaar voor de site want dit stuk kan niet in de wandelroute opgenomen worden. We gaan de gewone route weer volgen.
Op de bult waarop een kei ligt en tevens een informatiebord staat, hebben we een prachtig uitzicht over het gebied de Scheltingapoolder welke in 2012 als natuurgebied werd ingericht.

Op het informatiebord lezen we dat de afwatering van dit gebied nu in verbinding staat met De Lende. Dat betekent dat het (grond)waterpeil nu gelijk is aan De Lende en de Friese Boezem.

Als we de bult af komen vervolgen we onze route als het ware rechtdoor. We gaan dus niet rechtsaf richting een parkeerplaats die je in de verte al ziet. Wil je de wandelroute uitbreiden met 2,5 km dan is dit wel een mogelijkheid tot een extra rondje.

fluitend op een bankje

Aan het einde van het pad slaan we linksaf. Het laatste stukje van de wandelroute voert ons naar een plas, een onderwater gezet stuk land. Direct na het klaphekje sta ik oog in oog met een Schotse Hooglander en zie dat er nog een stuk of wat onder een paar bomen liggen. Ik loop door goed oplettend voor verse Hooglandervlaaien. Bij de plas staat een bankje. De zon schijnt en we zetten ons neer. Vogels vliegen af en aan en we horen het gefluit van Smienten. Andere watervogels zijn druk in de weer. Op ons gemakje, met de zon op ons gezicht zien we de drukte wat aan.

Het had zo’n ontspannen tochtje kunnen zijn. Eigen schuld dikke bult, wij weten net zo goed als ieder ander dat prikkeldraad niet een klaphekje is. Excuses zouden hier niet misstaan. Aan het Fryske Gea die toch duidelijk op haar borden zet dat vrij wandelen op paden en wegen is toegestaan, aan de boer wiens terrein we ongevraagd betreden hebben en niet in de laatste plaats de reeën die ik met mijn dwarsoverstekende bewegingen in hun rust verstoord heb. Misschien wil die stier dan tegen mij zeggen dat hij het echt niet zo kwaad bedoeld had, dat ik het verkeerd begrepen heb.

informatie Lendevallei 

De Lendepolder en de Helomapolder worden beheerd door It Fryske Gea. Ze zijn onderdeel van het natuurgebied De Lendevallei dat zich aan beide zijden van de weg van Wolvega naar De Blesse bevindt. U bereikt de Lendepolder als u van Wolvega naar De Blesse rijdt na de brug de afslag naar links te nemen de Domeinenweg in. Parkeren is mogelijk onder het viaduct. Ga dan de brug over. U kunt vrij wandelen over de paden. Er zijn Schotse Hooglanders aanwezig. De Helomapolder is tijdens het broedseizoen niet toegankelijk. Altijd bereikbaar is vogelhut 'Blauwborst' waar ook een informatiepaneel te vinden is.

geschiedenis Lendevallei
De Lendevallei is ook weer zo’n typisch turfgebied waar vanaf de 18e eeuw turfwinning plaatsvond. Er werden petgaten uitgegraven en de turf werd vervoerd over het riviertje de Lende. Het kronkelende riviertje werd in de jaren 20 van de vorige eeuw rechtgetrokken om zodoende de turf gemakkelijker en sneller te kunnen afvoeren en het dorp Noordwolde voor vrachtschepen bereikbaar te houden.

De Lendevallei is ontstaan na de laatste ijstijd zo’n 150.000 jaar geleden.
Het klimaat werd milder, het grondwater stond hoog. Er ontstond een weelderige plantengroei, ideale omstandigheden voor de vorming van veen. Na de turfwinning werden vele landen via de werkverschaffing gebruiksklaar gemaakt voor landbouw. Petgaten werden dichtgegooid. Redding kwam door de herontdekking van de Grote vuurvlinder, het gebied werd daardoor als zeer waardevol natuurgebied beschouwd. Ook werd de aanwezigheid van visotters gesignaleerd.

Vroeger kwam er een zeer hoge concentratie ijzer voor in het veen zodat het veen een tijdje zijn geld opbracht door transport naar de Hoogovens in IJmuiden.
De polders waren tot de jaren 90 als landbouwgrond in gebruik. Na de aankoop door It Fryske Gea werd de bemaling stopgezet zodat de Lendepolder onder water kwam te staan en een paradijs voor watervogels werd.
In een rapport uit 2004 van SOVON staat dat er in dat jaar 87 soorten broedvogels in de Lendevallei zijn genoteerd. Ook de otter is inmiddels in dit gebied te vinden.

smienten
Smienten zijn watervogels die we vinden in meren waar een rijke onderwater- of drijvende vegetatie aanwezig is. De mannetjes hebben een gele vlek op het verder rode voorhoofd. Een smient maakt het zich gemakkelijk. Al slobberend -ook ’s nachts- vullen ze hun maag. Slapen doen ze op grote watervlakten. De smient is voornamelijk een wintergast, als broedvogels zijn ze niet in grote getale aanwezig. Als de winter hier te streng wordt trekken de vogels zuidwaarts. Het geluid van de smient is duidelijk herkenbaar aan het fluitend geluid.

Oo

Wandeling Lendevallei
Met verhaal, kaart, foto’s en achtergrondinformatie.
Wolvega, Friesland 5 km.

Lendevallei

Karakteristieken
Moerasgebied in beekdal-landschap.

Bijzonderheden
De Lendevallei bestaat uit twee stukken natuurgebied aan weerszijden van de snelweg.

Grootte
860 ha.

Ligging
Bij Wolvega, Friesland

Toegankelijkheid
Vrije toegang op wandelpaden. Broedgebied gesloten tussen 1 april en 1 juli.
Geen honden toegestaan vanwege aanwezigheid vee.

Wandelnetwerk Fryslân

Knooppunten: 88, 56, 58, (55) en 56.